هر آنچه باید در مورد شیر های پروانه ای بدانید.

شیر های پروانه ای یا Butterfly valve به نوعی از شیرهای صنعتی گفته می­شود که از حرکت چرخشی یک چهارم برخوردار هستند. از این شیرها برای قطع، وصل و یا تنظیم حرکت سیالات در صنایع مختلف استفاده می‌شود.

این شیرها از سرعت عمل بسیار بالایی برخوردار هستند و چرخش ۹۰ درجه دستی این محصولات باعث شده است تا شیر به صورت کامل باز و بسته شود. شیرهای بزرگ پروانه­ای از عملکردهای گیربکسی برخوردار هستند. بدین صورت که گیربکس باعث متصل شدن هندویل و استم می‌شود و بدین وسیله نیرو توسط عملگرها کاهش پیدا می‌کند. این امر می‌تواند سرعت عملیات را نیز کاهش بدهد.

به صورت معمول از این شیر پروانه­ای در صنایع شیمیایی، نفت و پتروشیمی، سیستم انتقال سوخت و انرژی، تصفیه خانه­های آب و فاضلاب، پروژه­های آبرسانی و … استفاده می­شود.

مشخصات فنی شیر  پروانه­ای

ساختمان بیشتر شیر های پروانه­ای از طراحی بسیار ساده­ای برخوردار است. اجزای تشکیل­دهنده آن نیز شامل یک بدنه معمولی، یک دیسک برای باز و بسته شدن مسیر سیالات، صفحه مدور و دایره­ای شکل (که در وسط سازه قرار دارد) و همچنین لاستیک­های آب­بندی شده است.

باز و بسته شدن شیر های پروانه ای به راحتی انجام می‌شود. طراحی و ساخت آن نیز بر اساس اصل میراگر لوله صورت می‌گیرد. جریان یک دیسک به وسیله مجاور شدن قطر دیسک با قطر داخلی لوله کنترل می­شود که بر روی محوری عمودی یا افقی می­چرخد. زمانی که دیسک موازی با خط لوله قرار می‌گیرد، سوپاپ­ها به صورت کامل باز می‌شوند و زمانی که دیسک در حالت عمودی قرار می‌گیرد شیر یا سوپاپ پروانه‌ای بسته می‌شود.

موقعیت میانی این محصولات را می­توان به وسیله استفاده از دستگاه‌های قفل کننده در محل به صورت ثابت نگه داشت.

انواع باترفلای ولو یا شیر های پروانه ای

در تولید و ساخت باترفلای ولو از طراحی، اتصالات، جنس­ها و عملگردهای متنوع و مختلفی استفاده می­شود. به همین دلیل از انواع متنوعی برخوردار هستند و برای دسته­بندی آن­ها از معیارهای متفاوتی استفاده می­شود که از جمله مهمترین این معیارها می­توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. جنس باترفلای ولو

سوپاپ­های پروانه­ای بر اساس جنسی که از آن برخوردار هستند، به انواع مختلفی تقسیم­بندی می شوند که عبارت­اند از:

• شیر پروانه­ای چدنی همراه با دیسک پلاستیکی

به صورت معمول این نوع شیر های پروانه ای در سیستم­هایی مورد استفاده قرار می­گیرد که سیال غیرخورنده در آن جریال داشته باشد.

• شیر های پروانه ای چدنی با دیسک استیل

این شیر از مقاومت بالایی برخوردار است و به همین دلیل در سیستم­هایی که سیال خورنده در آن وجود دارد مورد استفاده قرار می­گیرند.

• شیر های پروانه ای استنلس استیل

استفاده از این نوع شیر باترفلای بیشتر برای محیط­های خورنده نظیر صنایع نفت، گاز، پتروشیمی، کاغذسازی یا سیستم­های کنترل سوخت مورد استفاده قرار می­گیرد.

• شیر فولادی

به صورت معمول از این شیر برای سیالات غیرخورنده همچون گاز، روغن یا آب، در دمای 30 تا 400 درجه سانتیگراد استفاده می­شود.

• شیر های پروانه ای upvc

این نوع شیرهای باترفلای در مقایسه با دیگر شیرآلات از قیمت بسیار ارزان­تر و گشتاور پایین­تری (برای باز و بسته شدن شیر) برخوردار هستند و به راحتی مورد بهره­برداری قرار می­گیرند.

• باترفلای ولو با جنس بدنه چدن داکتیل

این نوع سوپاپ­های پروانه­ای از مقاومت بسیار بالایی در برابر سایش برخوردار هستند.

2. نوع اتصال شیر های پروانه ای

از دیگر معیارهای مهمی که شیر پروانه­ای بر اساس آن دسته بندی می­شود، نوع اتصالات این محصول است که عبارت­اند از:

• شیر های پروانه ای ویفری

از ارزان­ترین و اقتصادی­ترین انواع شیرآلات پروانه­ای می­توان به سوپاپ ویفری اشاره کرد. بدنه این شیر ویفری مابین دو فلنج خط لوله و فلنج­هایی که بدنه شیر به آن­ها پیچ خورده است، نصب می شود. نصب و راه­اندازی این نوع شیر بسیار ساده و آسان است اما به عنوان شیر ایزوله مورد استفاده قرار نمی­گیرند.

• شیر های پروانه ای لاگ

­

دور بدنه این نوع از شیرآلات پروانه­ای لاگ­هایی به صورت برآمده وجود دارد که پیچ­های خط لوله و بدنه به آن اتصال پیدا می­کند. سوپاپ پروانه­ای در مقایسه با نوع ویفری این محصولات از اتصال بهتر و در نتیجه آب­بندی مناسب­تری برخوردار هستند.

• شیر های پروانه ای فلنجی

این نوع از سوپاپ­ها از بدنه فلنجی برخوردار هستند که به فلنج­های خط لوله اتصال پیدا می­کند.

• سوپاپ­های با اتصال از نوع جوش

این نوع از شیرآلات پروانه­ای مستقیما به لوله جوش متصل می­شوند. به همین دلیل بیشتر در سرویس­هایی با فشار بالا مورد استفاده قرار می­گیرند.

3. طراحی شیر های پروانه ای

طراحی و ساخت شیر پروانه­ای می­تواند متفاوت باشد و دیسک­های آن­ها به صورت هم­مرکز یا غیرهم­مرکز از بدنه باشد. بر این اساس شیرهای باترفلای را می­توان به سه شکل زیر نیز دسته­بندی کرد.

• Zero Offset Butterfly Valve

در این نوع از طراحی شیر باترفلای، محور دیسک و شفت با بدنه شیر در یک مرکز قرار می­گیرد. در موقیت­های باز، دیسک در مرکز قرار می­گیرد و جریان سیالات را به دو قسمت مساوی تقسیم می­کند. به همین دلیل است که این مدل شیرآلات پروانه­ای بیشتر در سیستم­هایی با دما و فشار پایین مورد استفاده قرار می­گیرند.

• DOUble offset Butterfly Valve

طراحی و ساخت این نوع از سوپاپ­های پروانه­ای به گونه­ای است که دیسک از محور مرکزی شیر و بدنه آن منحرف می­شود. این امر باعث بالا آمدن میزان آب­بندی در زمان انجام عملیات می­شود.

DOUble offset باعث می­شود تا باز و بسته کردن شیر راحت­تر صورت بگیرد. زیرا اصطکاک وارده (به صورت تقریبی در حدود 10 درجه) فقط در چند درجه اول و آخر زمان باز شدن و بسته شدن شیر اعمال می­شود.

مزایای استفاده از باترفلای ولو

از مزایای به کارگیری شیر های پروانه ای می­توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. توانایی تنظیم عملکرد¬ها به صورت مناسب
2. آسان و سریع باز و بسته شدن سوپاپ پروانه‌ای
3. ساختار ساده، وزن و حجم سبک و سایز کوچک
4. انتقال سریع و کامل سیالات به صورتی که میزان کمی از مایع در خروجی لوله باقی می‌ماند.
5. از عملکرد بالایی برخوردار است و به همین دلیل باز و بسته شدن آن به زمان کمتری احتیاج دارد.
6. در مقایسه با دیگر شیرآلات در کاربری­های بزرگتری مورد استفاده قرار می­گیرند و هزینه نگهداری و تعمیرات آن بسیار کم است.

محصولات مرتبط :

• شیر پروانه ای تفلون
• شیر پروانه ای کیستون

مقالات مرتبط :

• شیر پروانه ای
• آشنایی با شیر پروانه‌ای

ما را در اینستاگرام دنبال کنید