شیر های پروانه ای یا Butterfly valve به نوعی از شیرهای صنعتی گفته میشود که از حرکت چرخشی یک چهارم برخوردار هستند. از این شیرها برای قطع، وصل و یا تنظیم حرکت سیالات در صنایع مختلف استفاده میشود.
این شیرها از سرعت عمل بسیار بالایی برخوردار هستند و چرخش ۹۰ درجه دستی این محصولات باعث شده است تا شیر به صورت کامل باز و بسته شود. شیرهای بزرگ پروانهای از عملکردهای گیربکسی برخوردار هستند. بدین صورت که گیربکس باعث متصل شدن هندویل و استم میشود و بدین وسیله نیرو توسط عملگرها کاهش پیدا میکند. این امر میتواند سرعت عملیات را نیز کاهش بدهد.
به صورت معمول از این شیر پروانهای در صنایع شیمیایی، نفت و پتروشیمی، سیستم انتقال سوخت و انرژی، تصفیه خانههای آب و فاضلاب، پروژههای آبرسانی و … استفاده میشود.
مشخصات فنی شیر پروانهای
ساختمان بیشتر شیر های پروانهای از طراحی بسیار سادهای برخوردار است. اجزای تشکیلدهنده آن نیز شامل یک بدنه معمولی، یک دیسک برای باز و بسته شدن مسیر سیالات، صفحه مدور و دایرهای شکل (که در وسط سازه قرار دارد) و همچنین لاستیکهای آببندی شده است.
باز و بسته شدن شیر های پروانه ای به راحتی انجام میشود. طراحی و ساخت آن نیز بر اساس اصل میراگر لوله صورت میگیرد. جریان یک دیسک به وسیله مجاور شدن قطر دیسک با قطر داخلی لوله کنترل میشود که بر روی محوری عمودی یا افقی میچرخد. زمانی که دیسک موازی با خط لوله قرار میگیرد، سوپاپها به صورت کامل باز میشوند و زمانی که دیسک در حالت عمودی قرار میگیرد شیر یا سوپاپ پروانهای بسته میشود.
موقعیت میانی این محصولات را میتوان به وسیله استفاده از دستگاه‌های قفل کننده در محل به صورت ثابت نگه داشت.
انواع باترفلای ولو یا شیر های پروانه ای
در تولید و ساخت باترفلای ولو از طراحی، اتصالات، جنسها و عملگردهای متنوع و مختلفی استفاده میشود. به همین دلیل از انواع متنوعی برخوردار هستند و برای دستهبندی آنها از معیارهای متفاوتی استفاده میشود که از جمله مهمترین این معیارها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
-
جنس باترفلای ولو
سوپاپهای پروانهای بر اساس جنسی که از آن برخوردار هستند، به انواع مختلفی تقسیمبندی می شوند که عبارتاند از:
-
شیر پروانهای چدنی همراه با دیسک پلاستیکی
به صورت معمول این نوع شیر های پروانه ای در سیستمهایی مورد استفاده قرار میگیرد که سیال غیرخورنده در آن جریال داشته باشد.
-
شیر های پروانه ای چدنی با دیسک استیل
این شیر از مقاومت بالایی برخوردار است و به همین دلیل در سیستمهایی که سیال خورنده در آن وجود دارد مورد استفاده قرار میگیرند.
-
شیر های پروانه ای استنلس استیل
استفاده از این نوع شیر باترفلای بیشتر برای محیطهای خورنده نظیر صنایع نفت، گاز، پتروشیمی، کاغذسازی یا سیستمهای کنترل سوخت مورد استفاده قرار میگیرد.
-
شیر فولادی
به صورت معمول از این شیر برای سیالات غیرخورنده همچون گاز، روغن یا آب، در دمای ۳۰ تا ۴۰۰ درجه سانتیگراد استفاده میشود.
-
شیر های پروانه ای upvc
این نوع شیرهای باترفلای در مقایسه با دیگر شیرآلات از قیمت بسیار ارزانتر و گشتاور پایینتری (برای باز و بسته شدن شیر) برخوردار هستند و به راحتی مورد بهرهبرداری قرار میگیرند.
-
باترفلای ولو با جنس بدنه چدن داکتیل
این نوع سوپاپهای پروانهای از مقاومت بسیار بالایی در برابر سایش برخوردار هستند.
-
نوع اتصال شیر های پروانه ای
از دیگر معیارهای مهمی که شیر پروانهای بر اساس آن دسته بندی میشود، نوع اتصالات این محصول است که عبارتاند از:
-
شیر های پروانه ای ویفری
از ارزانترین و اقتصادیترین انواع شیرآلات پروانهای میتوان به سوپاپ ویفری اشاره کرد. بدنه این شیر ویفری مابین دو فلنج خط لوله و فلنجهایی که بدنه شیر به آنها پیچ خورده است، نصب می شود. نصب و راهاندازی این نوع شیر بسیار ساده و آسان است اما به عنوان شیر ایزوله مورد استفاده قرار نمیگیرند.
-
شیر های پروانه ای لاگ
دور بدنه این نوع از شیرآلات پروانهای لاگهایی به صورت برآمده وجود دارد که پیچهای خط لوله و بدنه به آن اتصال پیدا میکند. سوپاپ پروانهای در مقایسه با نوع ویفری این محصولات از اتصال بهتر و در نتیجه آببندی مناسبتری برخوردار هستند.
-
شیر های پروانه ای فلنجی
این نوع از سوپاپها از بدنه فلنجی برخوردار هستند که به فلنجهای خط لوله اتصال پیدا میکند.
-
سوپاپهای با اتصال از نوع جوش
این نوع از شیرآلات پروانهای مستقیما به لوله جوش متصل میشوند. به همین دلیل بیشتر در سرویسهایی با فشار بالا مورد استفاده قرار میگیرند.
-
طراحی شیر های پروانه ای
طراحی و ساخت شیر پروانهای میتواند متفاوت باشد و دیسکهای آنها به صورت هممرکز یا غیرهممرکز از بدنه باشد. بر این اساس شیرهای باترفلای را میتوان به سه شکل زیر نیز دستهبندی کرد.
-
Zero Offset Butterfly Valve
در این نوع از طراحی شیر باترفلای، محور دیسک و شفت با بدنه شیر در یک مرکز قرار میگیرد. در موقیتهای باز، دیسک در مرکز قرار میگیرد و جریان سیالات را به دو قسمت مساوی تقسیم میکند. به همین دلیل است که این مدل شیرآلات پروانهای بیشتر در سیستمهایی با دما و فشار پایین مورد استفاده قرار میگیرند.
-
DOUble offset Butterfly Valve
طراحی و ساخت این نوع از سوپاپهای پروانهای به گونهای است که دیسک از محور مرکزی شیر و بدنه آن منحرف میشود. این امر باعث بالا آمدن میزان آببندی در زمان انجام عملیات میشود.
DOUble offset باعث میشود تا باز و بسته کردن شیر راحتتر صورت بگیرد. زیرا اصطکاک وارده (به صورت تقریبی در حدود ۱۰ درجه) فقط در چند درجه اول و آخر زمان باز شدن و بسته شدن شیر اعمال میشود.
مزایای استفاده از باترفلای ولو
از مزایای به کارگیری شیر های پروانه ای میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- توانایی تنظیم عملکرد¬ها به صورت مناسب
- آسان و سریع باز و بسته شدن سوپاپ پروانهای
- ساختار ساده، وزن و حجم سبک و سایز کوچک
- انتقال سریع و کامل سیالات به صورتی که میزان کمی از مایع در خروجی لوله باقی می‌ماند.
- از عملکرد بالایی برخوردار است و به همین دلیل باز و بسته شدن آن به زمان کمتری احتیاج دارد.
- در مقایسه با دیگر شیرآلات در کاربریهای بزرگتری مورد استفاده قرار میگیرند و هزینه نگهداری و تعمیرات آن بسیار کم است.
محصولات مرتبط :
مقالات مرتبط :
دیدگاه محصولات