الکتروموتور ضد انفجار

توضیحات

الکتروموتور ضد انفجار و نحوه عملکرد آن

الکتروموتور ضد انفجار با نام‌ های الکتروموتور ضد جرقه، الکتروموتور EX، الکتروموتور محیط‌های خطرناک نیز در صنعت شناخته می‌شود. در این مقاله به شرح کامل این موتور پرداخته و شما را با نحوه عملکرد آن به طور کامل آشنا خواهیم کرد.

فروش انواع الکتروموتور ضد انفجار ( EX )

فروش انواع الکتروموتور ضد انفجار یا الکترو موتور EX با بهترین قیمت در شرکت رادوکو، جهت سفارش محصول با کارشناسان واحد فروش الکترو موتور تماس بگیرید.

استانداردهای فضای عملیاتی صنایع

فضای عملیاتی صنایع از نظر نقطه آتش‌سوزی و انفجاری به دو دسته استاندارد طبقه‌بندی می‌شود؛

1.استاندارد ملی برق آمریکا (NEC)

2.استاندارد بین المللی (IEC) كه در اروپا و اكثر كشورهای جهان به كار می‌رود

1.استاندارد ملی برق آمریکا (NEC)

در این استاندارد فضاهای آتش‌زا به سه رده با نام Class تقسیم‌بندی می‌شوند؛

• Class1 : فضایی که در آن گازهای قابل اشتعال موجود ‌باشند مانند تأسیسات نفتی.
• Class2 : فضایی كه در آن غبارهای سوختنی همچون غبار ذغال سنگ، غبار منیزیم، آلومینیوم و غیره موجود باشد.
• Class3 : فضایی كه در آن فیبرهای قابل اشتعال مانند پنبه، كنف، براده‌های چوب و غیره موجود باشد.

استاندارد ملی برق آمریکا هر یک از Classهای فوق را برحسب احتمال آتش‌سوزی نیز به دو بخش تقسیم می‌كند كه هر كدام را یک Division می‌نامند؛

• Class 1 Division 1 : فضاهایی كه در شرایط عادی بهره‌برداری از تجهیزات، گازها یا بخارات قابل اشتعال در آن پراكنده شوند.
• Class 1 Division 2 : فضاهایی كه در شرایط معمول، فاقد گازها و بخارات قابل اشتعال بوده ولی در حالت غیرمعمول به دلیل از كارافتادگی و خرابی تجهیزات، گازها به فضای كار وارد می‌گردد و احتمال خطر بالا می‌رود و همچنین فضاهای مجاور Division1 را نیز Division2 می‌گویند.

2.استاندارد بین المللی (IEC)

استاندارد اروپایی IEC فقط شامل فضاهایی است كه در آن‌ها گازها و بخارات آتش‌زا وجود دارد و تنها Class1 استاندارد آمریکا را شامل می‌شود و اغلب در صنایع شیمیایی و هیدروكربنی قابل استفاده است. این استاندارد مناطق برحسب میزان گازهای قابل اشتعال تقسیم می‌شوند و به سه Zone طبقه‌بندی خواهند شد؛

• Zone 0 : به فضاهایی اطلاق می‌شود كه گاز و هوای قابل اشتعال در آن موجود و برای طولانی مدت نیز خواهد ماند (بیش از 1000 ساعت در سال)، این فضا در استاندارد آمریكایی در دسته Division1 قرار می‌گیرد. قابل ذکر است كه معمولاً در Zone 0 نیاز به هیچ الکتروموتور ضد انفجاری نیست و هیچ تجهیزات برقی در آن نصب نمی‌شوند.
• Zone 1 : فضاهایی كه در آن مخلوط گاز و هوا به میزان قابل اشتعال در شرایط معمول بهره‌برداری نمی‌رسد ( بین 10 تا 1000 ساعت در سال). این فضاها نیز در استاندارد آمریکایی در دسته Division1 قرار می‌گیرند.
• Zone 2 : به فضاهایی گفته می‌شود كه در شرایط معمول بهره‌برداری، مخلوط گاز و هوا به میزان قابل اشتعال نمی‌رسد و یا درصورت وجود این نوع بخارات، بعد از مدت کوتاهی از بین خواهند رفت (بین 1 تا 10 ساعت در سال). این فضاها در دسته Division2 قرار خواهند گرفت.

لیست قیمت الکتروموتور ضد انفجار

بازدید کننده محترم قیمت الکتروموتور ضد انفجار از برند های معتبر روز دنیا جهت اطلاع شما عزیزان درج گردیده است

 

الکتروموتور ضد انفجار	برند	قیمت (تومان)
الکتروموتور EX	زیمنس	1.800.000
الکتروموتور EX	ABB	2.150.000
الکتروموتور EX	Cemp	3.100.000
الکتروموتور EX	ATB SEVER	2.300.000
الکتروموتور EX	WEG	2.600.000
الکتروموتور EX	مارلی	2.450.000
الکتروموتور EX	VEM	3.300.000

 

بازدید کننده محترم با عرض پوزش با توجه به نوسان قیمت ها، قیمت الکتروموتور EX به روز نمی باشند جهت اطلاع از قیمت ها و موجودی با واحد فروش الکتروموتور تماس بگیرید.

روش کدگذاری الکتروموتور ضد انفجار

کدگذاری بر طبق استاندارد آمریکایی NEC: در این روش به ترتیب در ابتدا Class، فضا، عامل ضد انفجار EX، نوع حفاظت سیستم، گروه‌بندی دستگاه و زیرگروه گازی، حداکثر درجه حرارت مجاز سیستم و در انتها شماره IP قید می‌شود.IP66 ExD IIC T6 Class I Zone1 نمونه ای از استاندارد آمریكایی است.

کدگذاری بر طبق استاندارد اروپایی IEC: در استاندارد بین‌المللی اروپایی ابتدا عامل ضدانفجار EXذکر شده، سپس نوع ایمنی موتور، گروه‌بندی گازهای دستگاه(I,II) و طبقه‌بندی آن، حداكثر درجه حرارت مجاز سیستم و در انتها نیز شماره IP گفته می‌شود. IP55 Exd IIC T4 نمونه‌ای از استاندارد اروپایی است.

در هر دو روش استاندارد بعد یا قبل از نوشتن کدها، مشخصات کامل الکتروموتور مانند ولتاژ، آمپر، قدرت، مدل، سازنده، سال ساخت و غیره آورده می‌شود.

کد الکتروموتورهای ضد انفجار بر طبق استاندارد اروپایی IIM از 4 بخش زیر تشکیل می‌شود؛

1. EEx به صورت یک عبارت ثابت که نشان دهنده الکتروموتورهای قابل استفاده در مناطق خطرناک انفجاری بوده و ضد انفجار بودن الکتروموتور را یادآوری می‌کند.
2. یکی از حروف d,p,e,n برای بیان نوع حفاظت موتور. این حروف هرکدام معنای خاص خود را دارند؛

• EExd.a الکتروموتور ضد انفجاری است که اگر در آن‌ها جرقه یا احتراقی اتفاق بیافتد هرگز به بیرون از الکتروموتور نمی‌رسد و باعث آتش‌سوزی در محیط نمی‌شود. این موتورها دارای حفاظ و پوشش ضخیم و محکم هستند و وزنشان به مراتب بیشتر از سایر الکتروموتورهای ضد انفجاری است. از این الکتروموتورها در Zone1 و مناطق خطرناک استفاده می‌شود.
• EExde.b یک نوع از الکتروموتور است که علاوه بر خودشان، ترمینال آن‌ها نیز ضد انفجار می‌باشد و از ایمنی بسیار بالایی برخوردار است.
• EExp.c در این مدل موتورهای ضد انفجار، فضای درونی الكتروموتور به وسیله هوا یا یک گاز نجیب تحت فشار قرار می‌گیرد و در نتیجه اتمسفر فضای درونی موتور از اتمسفر محیط خارجی جدا شده و از احتمال بروز انفجار در محیط بیرونی کاسته می‌شود و یا به طور کامل از بروز آن جلوگیری می‌کند. این موتورها را نیز می‌توان در Zone1 استفاده نمود.
• EExn.d یا موتورهای ضد جرقه نام دارند. این گونه موتورها در ساخت آن‌ها مواردی لحاظ شده است که در هنگام کار در شرایط معمول و غیرمعمول موجب هیچ‌گونه جرقه‌ای که سبب احتراق اتمسفر انفجاری گردد، نمی‌شود. درجه ضد انفجاری این موتورها از EExd پایین‌تر بوده و در Zone2 قابل استفاده می‌باشد.
• EExe.e الکتروموتورهایی هستند که بسیار شبیه به EExn هستند. البته تمهیدات به کار رفته در این نوع الکتروموتورها سخت‌گیرانه‌تر بوده و برای همه مناطق کاربرد دارد ولی در صورت وجود شرایط خاص در مناطق Zone1 کاربرد دارد.

3. گروه كاس موتور IC , IIC
4. درجه حرارت حداکثری سطح موتور

امنیت الکتروموتورهای ضد انفجاری

کلاً امنیت الکتروموتورهای گفته شده به صورت EEx de>EEx d>EEx p>EEx e>EEx n می‌باشد. اگر دستگاهی دارای ترکیبی از الکتروموتورهای ضد انفجار باشد، بعد از عبارت EEx چند حرف استفاده می‌شود. بر اساس موارد گفته شده، در حوزه صفر استفاده از هیچ‌گونه الکتروموتوری جایز نیست. در حوزه 1 استفاده از الکتروموتورها با حفاظت EExd و EExp و EExe مجاز بوده و در حوزه 2 نیز از الکتروموتورهای EExd و EExp و EExe و EExn استفاده می‌شود.

الکتروموتورهای ضد انفجار بر اساس گروه کاس موتور که شامل I , II است، بسته به قابلیت استفاده در منطقه خطر در یکی از دو گروه قرار می‌گیرند.

• گروه I: شامل الکتروموتورهایی هستند که در معادن زغال سنگ و در محیط‌هایی كه غبارهای آتش‌زا در آن موجود باشد، مورد استفاده قرار می‌گیرند.
• گروه II: الكتروموتورهایی كه در بخش های هیدروكربنی و مناطقی با گازهای سوختی قابل استفاده هستند در این گروه قرار می‌گیرند. این بخش شامل 3 زیر مجموعه می‌باشد؛

• IIA معمولاً در این گروه گازها و بخارات پنتان، اتان، دکان، پروپان، نوتان بوتان، هگزان، ، استون، اتیل استات استیک اسید، تولولن، متانول، و غیره قرار می‌گیرد.
• IIB که مهمترین گازهای آن معمولاً اتلین، دی متیل اتر، اتیل اتر، دی اتیل اتر، اکسید اتیلن و غیره است.
• IIC گروهی است که از مهمترین بخارها و گازهای موجود در آن می‌توان به هیدروژن، دی سولفید کربن، استیلن و اتیل نیترات اشاره کرد. این نوع دارای بالاترین حفاظت ایمنی است.

حداکثر درجه حرارتی الکتروموتور بین T1-T6 قابل کنترل است. تماس گازها و بخارات با قابلیت ویژه انفجار حتی با برخورد به یک سطح داغ نیز می‌تواند سبب انفجار شود، درنتیجه ضرورت دارد حداكثر دمای سطح داخلی و خارجی الکتروموتورهای ضد انفجار نیز تحت كنترل قرار گیرد و دقت شود كه با حفظ یک فاصله ایمنی دمای سطح به میزان دمای احتراق گازهای موجود در محیط نزدیک نشود. براساس استاندارد توصیه می‌شود دمای الکتروموتور همیشه 20 درصد کمتر از دمای احتراق گازها باشد. درجه‌بندی حرارت الکتروموتور را با حرف T نشان می‌دهند و از T1-T6 طبقه‌بندی می‌شود. در جدول زیر درجه حرارت سطح الکتروموتور برحسب استاندارد و تقسیم‌بندی T1-T6 نشان داده می‌شود.

 

حداکثر دما (درجه سانتیگراد)	IEC 79-0	BS 5501-1	Celenen en 50014	Ul 698
450	T1	T1	T1	T1
300	T2	T2	T2	T2
280	–	–	–	–
260	–	–	–	–
230	–	–	–	–
215	–	–	–	–
200	T3	T3	T3	T3
180	–	–	–	–
165	–	–	–	–
160	–	–	–	–
135	T4	T4	T4	T4
120	–	–	–	–
100	T5	T5	T5	T5
85	T6	T6	T6	T6

 

درجه حرارت سطح الكتروموتور بر حسب استانداردهای مختلف و طبقه بندی T6-T1

به طور مثال بر طبق جدول در الكتروموتور ضد انفجاری با حرارتی T4، بیشینه درجه حرارت كلیه بخش های موتور نباید از 135 درجه سانتیگراد بیشتر شود. باید توجه داشت که كلاس حرارتی الكتروموتور و حداكثر دمای سطح، دو پارامتر كاملاً متفاوت بوده و نباید با هم جا به جا شوند.

شعله

به سوختن مخلوط گاز و یا بخار و هوا به همراه پخش نور، شعله گفته می‌شود. برای هر شعله سه ناحیه متفاوت وجود دارد:

ناحیه گاز: همان ماده قابل احتراق مایع یا فسیلی است که به صورت بخار درمی‌آید.

ناحیه برافروختگی: زمانی که گازهای قابل اشتعال و بخارها تحت تأثیر دمای احتراق، به عناصر كربن و هیدروژن تجزیه می‌شوند ناحیه برافروختگی گفته می‌شود. تابش نور ناشی از این ناحیه ارزش خاصی ندارد ولی برافروختگی كربن شكافته شده ماده قابل احتراق فسیلی به شكل نسبتاً یكنواختی در محیط توزیع  می‌شود.

ناحیه احتراق: در ناحیه مرزهای بیرونی یا احتراق، عناصر با اکسیژن هوا مخلوط می‌شوند و یك واكنش شیمیایی گرمازا به دمای احتراق خواهد رسید. این دما همچنین تأثیر زیادی بر روی ناحیه برافروختگی نیز خواهد داشت و موجب تجزیه شدن مواد قابل اشتعال می‌شود. داغ‌ترین قسمت شعله همان ناحیه احتراق بوده و محدوده فضایی كوچكی است كه به صورت یك هاله خیلی نازک، اطراف شعله شكل می‌گیرد. احتراق می‌تواند با سرعت‌های مختلفی اتفاق افتد. سرعت احتراق وقتی زیاد خواهد شد كه بین ماده آتش‌زا و اكسیژن در محدوده اشتعال، نسبت مقداری قرار گیرد. همچنین سرعت احتراق به عوامل دیگری نظیر خوب مخلوط شدن ماده آتش‌زا، توزیع خوب آن و یا آزاد شدن مخلوط اضافات غیر قابل اشتعال نیز بستگی دارد. بر اساس سرعت احتراق تعاریف زیر با یکدیگر متفاوت می‌شوند.

• Deflagration: سرعت احتراق بسیار کم و سانتی‌متر بر ثانیه است. افزایش فشار در آن کند و صدای کمی تولید می‌کند. در دمای تقریباً نزدیک به نقطه انفجار، ماده معمولاً به شکل یک Deflagration می‌سوزد.
• Explosion: سرعت احتراق در حدود متر بر ثانیه بوده و فرآیند احتراق به صورت کاملاً ناپایدار اتفاق می‌افتد. افزایش فشار نیز به طور انکارناپذیری در حدود 3 تا 10 بار ایجاد می‌شود. صدا نیز گوشخراش بوده که در نتیجه انفجار گاز است.
• Detonation: سرعت احتراق بیش از اندازه و کیلومتر بر ثانیه است. تجزیه مخلوط قابل اشتعال به طور لحظه اتفاق می‌افتد و افزایش فشار تا 20 برابر نیز قابل رخ دادن است. صدا بیش از اندازه تند و شدید است.

حفاظت انفجاری اولیه

حفاظت انفجاری اولیه را پیشگیری از ایجاد شرایط خطرزا و درنتیجه انفجار می‌گویند. پرهیز از تشکیل یک فضای خاص دارای قابلیت انفجار می‌تواند از وقوع انفجار جلوگیری کند. همچنین این امکان وجود دارد که با رعایت احتیاط‌های ویژه از ایجاد جرقه در فضای قابل انفجار جلوگیری نمود.

پرهیز از مایعات قابل اشتعال

ابتدا باید مواد قابل اشتعال با یک ماده که قابلیت ایجاد انفجار ندارد جایگزین شود. به طور مثال می‌توان از حلال‌های که بر پایه آب یا هیدروکربن‌ها ساخته شده‌اند به جای حلال‌های اشتعال‌زا استفاده نمود. به جای پرکننده‌های پودری قابل اشتعال می‌توان پرکننده‌های غیرقابل اشتعال را جایگزین و به جای مایعات منتقل‌کننده فشار قابل اشتعال از روغن های هالوكربن استفاده نمود.

بالا بردن نقطه اشتعال

در خیلی از موارد در هنگام کار با مایع قابل اشتعال، دمای محیط و دمای فضای کار کاملاً از نقطه شعله‌ور پذیری کمتر می‌باشد.

مركز محدودیت‌ها

یکی از راه‌های کمتر شدن خطر انفجار، محدود كردن مقدار مواد قابل اشتعال و تغلیظ آن است. وقتی از این روش استفاده شود تمركز مواد قابل اشتعال باید زیر حداکثر حد انفجار یا بالای بیشترین حد انفجار نگه داشته شود. در صنایع مختلف که کار با بخارات اشباع بیشتر است، کنترل تغلیظ بخار به وسیله انتخاب مناسب شرایط کار در تمام دستگاه‌ها قابل انجام است. در هنگام محدود كردن تغلیظ معمولاً دامنه بین صفر و پایین تر از حد انفجار محیط در نظر گرفته می‌شود.

غیر فعال كردن (بی‌اثرسازی)

اگر ترکیب حجمی اکسیژن موجود کمتر از 10 درصد باشد و یا نسبت حجمی گازهای نجیب به گازهای آتش‌زا حداقل 25 باشد، قابلیت انفجار فضا از بین می‌رود.

تهویه

با استفاده از تهویه مناسب می‌توان از ایجاد یک فضای قابل اشتعال جلوگیری نمود. تهویه ثابت پایدار در اتاق‌های كار فقط وقتی می‌تواند در حد ایمنی ساده از خطر انفجار پیشگیری كند كه امكان تخمین حداکثر مقدار گازها و بخارها وجود داشته و منابع انتشار آن‌ها نیز برای فرد قابل تشخیص و پیگیری باشد. تهویه معمولاً به دو شكل طبیعی و مصنوعی انجام می‌گیرد؛

تهویه طبیعی: به تجدید هوا تحت تأثیر اتمسفر، تهویه طبیعی می‌گویند.

تهویه مصنوعی: به چرخش درآوردن مقدار زیادی هوا به وسیله دستگاه‌های گردش هوا گفته می‌شود.

نمایش تغلیظ در مجاورت دستگاه

نمایشگرهای گاز می‌تواند موجب پیشگیری از انفجارات تله‌های دستی یا اتوماتیک شود.

نحوه طراحی الکتروموتور ضد انفجار

طرح ضد انفجاری

قسمت‌های مختلف یک الکترومورتور باید به گونه‌ای طراحی شوند كه قابلیت تحمل حداکثر فشار در حالت explosion یا detonation را داشته باشند. اگر denotationها نباشند، تنها كافی است دستگاه‌ها مطابق با راهنمای منتشر شده توسط شرکت آلمانی برای مخازن تحت فشار، برای حداقل 8 برابر فشار بیشتر از فشار مطلق كاری طراحی شوند.

رهاسازی فشار انفجار

در طراحی یک الکتروموتور ضدانفجاری باید از یك سیستم موثر برای رهاسازی فشار نیز استفاده شود. هر سیستمی که به صورت گذرا یا همیشگی برای جلوگیری از انفجار، فوراً بعد از رسیدن دستگاه‌های بسته به یک فشار مشخص، موجب باز شدن دستگاه شود را رهاساز فشار انفجاری می‌گویند. فشاری که دستگاه ها را باز می‌كند باید کنترل شده باشد و به طور امن آزاد شود به طوری که موجب بروز خسارت‌هایی از قبیل پرتاب اجسام یا شعله به اطراف نشود، بنابراین بهتر است حتی‌الامکان در هوای آزاد رهاسازی اتفاق بیافتد. تجهیزات رهاسازی فشار بعد یک دور رهاسازی باید دوباره چک شده و قابلیت سرویس‌دهی به وسیله تست‌های انفجار را داشته باشند.

فرونشانی انفجار

در یک شرایط خاص، بعد از وقوع یک جرقه یا ایجاد یک انفجار کوچک می‌توان شعله‌ها را توسط مواد خاموش‌کننده مناسب خفه کرد به طوری که فشار به حداقل خود برسد. فرونشانی انفجار با استفاده از كاشف‌های نوری كه باعث ایجاد یك توده ضخیم مواد خاموش‌كننده در جلو اشعه و در نتیجه خفه كردن آن می‌شود، صورت می‌پذیرد.

وسایل حفاظت در مقابل انتقال شعله

از دستگاه ضد شعله هنگامی استفاده می‌شود که خواهان جلوگیری از انتقال شعله از میان قسمت‌های درزگیری نشده یك دستگاه به هنگام مشتعل شدن، هستیم. برای مثال، اگر در یك مخزن مایع‌های قابل اشتعال در مقابل فشار محافظت شده قرار داشته باشند، نمی‌توان از تشكیل یك فضای بالقوه قابل اشتعال جلوگیری كرد، لذا باید تمام روزنه ها درمقابل انتقال شعله درزگیری شود. در بین ساخت‌های ضد شعله نیز تفاوت‌هایی وجود دارد؛

• اتصالات ضد شعله (Non deflagration): به اتصالاتی گفته می‌شوند که نه تنها به طور آنی از گسترش شعله و بروز انفجار جلوگیری کند بلکه با ادامه‌دار شعله، تا زمان خاموشی کامل آن و برگشتن به حالت کار از انتقال جرقه‌های داخلی به فضای قابل انفجار نیز جلوگیری کند.
• اتصالات ضد جرقه (Non sparking): یا احتراق مداوم، به دستگاه‌هایی گفته می‌شود که علاوه بر جلوگیری از انتقال شعله در یک حادثه انفجار، تا زمان بازگشت به شرایط واقعی کار از انتقال جرقه داخلی به فضای قابل انفجار جلوگیری کند.
• اتصالات ضد انفجار (Non detonation): این نوع از اتصالات باید ترکش‌های حاصله از انفجار را تحمل كرده و مانع از گسترش شعله به محیط‌های دیگر در هنگام حادثه انفجار نیز بشود.
• فضای قابل انفجار: منطقه‌ای خطرناک است که فضای قابل انفجار داشته یا بتواند آن نوع از فضا را ایجاد کند. فضای قابل انفجار همان فضایی است که شامل مخلوط‌هایی از گازها، بخارات، هوا و اضافات معمولی (مانند رطوبت) تحت شرایط اتمسفری می‌باشد. شرایط اتمسفر یك، در اینجا، فشار كل 8/0-1/1 بار و دمای مخلوط از 60-20 تعریف می‌شود. یك مخلوط وقتی خطرناك در نظر گرفته می‌شود كه انفجار آن بتواند دراثر عمل مستقیم یا غیر مستقیم به یک فرد آسیب برساند. كمیت یك فضای قابل انفجار نیز ممکن است خطرناک باشد و تنها به اندازه فضایی بستگی دارد که کمیت در آن شکل گرفته و خود را گسترش می‌دهد.

تقسیم منطقه خطر برحسب احتمال وقوع خطر انفجار هم از لحاظ ایمنی و هم از لحاظ اقتصادی دارای اهمیت ویژه است. از این رو در آئین‌نامه تجهیزات برقی در فضای قابل انفجار، ناحیه‌های خطر شرح داده شده‌اند؛

• ناحیه‌های 0،1،2 مربوط به مناطقی هستند كه به خاطر گازها، بخارات یا مه قابل اشتعال خطرناك شده‌اند. (Zone0,Zone1,Zone2)
• ناحیه‌های 10،11 مربوط به نواحی خاص خطرناک هستند. (Zone10,Zone11)
• ناحیه‌های G,M که به اتاق‌های پزشکی اختصاص دارد.

مقدار MAK: به حداکثر میزان غلظت مجاز یك ماده چون گاز، بخار یا مواد معلق در هوای محیط كار گفته شده که در ارتفاع تنفس اندازه‌گیری می‌شود. این اندازه‌گیری برای آن است که افرادی که در یک محیط کار می‌کنند دچار آسیب به سلامتی یا اذیت نشوند. در تمام ساختمان‌های کاری، مقدار MAK توسط واحدهای اندازه‌گیری مانند لوله های Drager، وسایل نمایش نشت و وجود گاز و خطر انفجار، كروماتوگراف گازها و غیره نشان داده می‌شود. وسایل گفته شده درصورت تست شدن می‌توانند برای حفاظت اولیه ضد انفجار نیز استفاده شوند. در جدول زیر مقدار MAK برای گازهای قابل اشتعال گفته شده است.

ماده	حداقل میزان مورد نایز برای حس کردن PPM	مقدار MAK	میزان مورد نیاز برای كشندگی در مدت 5 تا 10 دقیقه PPM	پایین ترین حد اشتعال PPM
استالدهید	1	200	–	104*4
استیلن	–		104*50	104*1.5
آمونیاک	50	50	104*0.5	104*15
پترول	300	500	104*3	104*0.6
بنزن	30	25	104*2	104*1.2
اسید هیدروسیانیک	1	10	104*0.02	104*5.4
دی اتیل اتر	0.3	400		104*1.7
مونو اکسید کربن	در حالت خالص بی بو	100	104*0.5	104*1.25
متیل کلوئید		50	104*30	104*7.1
دی سولفید کربن	1	20	104*0.2	104*1
دی سولفید هیدورژن	2	20	104*0.08	104*4.3
هیدروژن	بی بو	غیر سمی	غیر سمی	104*4

مقادیر غلظت نسبی بعضی گازها و بخارات

منابع ایجاد جرقه و مقادیر آن‌ها

با وجود این که حفاظت اولیه ضد انفجاری به خوبی در فضاها استفاده و مناطق انفجاری کاملاً محدود می‌‌شوند، با این حال برخی مناطق در حالتی قرار می‌گیرند که به طور کامل نمی‌توان مانع از بوجود آمدن یك فضای قابل انفجار در آن‌ها شد. در این مناطق برای جلوگیری از ایجاد جرقه در منابع، باید پارامترهایی را رعایت و کنترل کرد تا مانع از ایجاد یک فضای قابل انفجار شد.

اشتعال شعله

اگر فضای قابل انفجار توسط شعله مشتعل شود، شعله به سرعت در جهت‌های مختلف پخش می‌شود. درصورت کم بودن مقدار انرژی، شعله گسترش نیافته و خاموش می‌شود.

اگر اشتعال توسط جرقه یا ذرات گداخته ایجاد شود، به سرعت انفجار ایجاد می‌کند. هرچه ضریب هدایت حرارتی بالاتر باشد، حرارت نیز سریع‌تر رها می‌شود. رهاسازی حرارت به دانسیته فضای‌ انفجار نیز بستگی دارد.

موارد موثر بر قابلیت اشتعال

موارد موثر بر قابلیت اشتعال شامل خاصیت‌های مخلوط، خاصیت‌های نحوه اتصال و مشخصات الكتریكی مانند جریان، ولتاژ و مقاومت است که توسط تست‌های خاصی شناخته شده‌اند.

ویژگی‌های مخلوط

• مواد تشکیل‌دهنده آن گاز بوده و شرایط محیطی که شامل فشار، دما و رطوبت و غیره می‌شود.
• بیشترین قابلیت انفجار مخلوط‌های مختلف گاز و هوا یا حداقل انرژی اشتعال آن‌ها بر مبنای طبقه‌بندی آن‌ها در گروه‌های انفجاری رخ می‌دهد. این مورد را در نتایج اولیه تمامی تست‌ها مورد تأیید قرار گرفته است.
• در جدول قبل مقادیر حداقل انرژی اشتعال و غلظت چند مخلوط مهم از گاز یا بخار و هوا آورده شده است. باید توجه داشت که کمترین انرژی اشتعال در حالت خازنی ایجاد می‌شود نه در حالت القایی.
• با توجه به جمله بالا، حداقل انرژی یك مخلوط گاز یا بخار هوا به كوچكترین انرژی الكتریكی گفته می‌شود كه از تخلیه یك خازن قادر به مشتعل نمودن آتش‌زاترین مخلوط آن گاز یا بخار و هوا درفشار 1 بار و دمای 250درجه سانتی‌گراد بدست می آید. اشتعال پذیری مخلوط‌های مختلف گاز یا بخار هوا تا حداکثر خود دراثر افزایش فشار بالا رفته و سپس دوباره كاهش می‌یابند.
• محدوده اشتعال مخلوط‌های گاز یا بخار یا هوا با افزایش دما افزایش می‌یابد. این اثر دما نسبت به فشار اولیه قابل ملاحظه‌تر و ملموس‌تر است.

استانداردهای الکتروموتور ضد انفجار

• عملكرد IEC 60034-1
• افزایش امنیت e EN 50019
• محفظه ضد آتش d EN 50016
• حیطه پارازیت و نویز IEC 60034-9
• ارتعاشات مكانیكی IEC 60034-14
• راهنمای نصب سیستم (کد IM) IEC 60034-7
• اندازه‌های نهایی برای سیستم‌های الكتریكی IEC 60072-1
• روش‌های مشخص کننده خسارات و بهره‌وری IEC 60034-2
• سطح بندی و میزان ایمنی و حفاظت (کد IP) IEC 60034-5
• کدگذاری ترمینال و آموزش جهت‌دهی چرخش IEC 60034-8
• راه‌های کاهش دما و خنک کردن الکتروموتور (کد IC) IEC 60034-6
• لوازم الكتریكی برای فضا‌هایی با قابلیت انفجار- ضروریات  EN 50014

دستورالعمل‌های بین‌المللی اروپایی

راهنمای محیط‌های انفجاری ATEX 94/9/EC و گواهینامه‌ها

اندازه فریم	شماره	محدوده حرارت
71-132	CESI 02 ATEX 139	55- تا 50 درجه سانتی گراد
160-315	CESI 02 ATEX 071	55- تا 50 درجه سانتی گراد
355-400	CESI 03 ATEX 048	55- تا 50 درجه سانتی گراد

ATEX 94/9/EC

نواحی مختلف و موتورها

در جدول زیر خلاصه جزئیات الکتروموتورهایی توانایی نصب در مکان‌های خاص و خطرناک را دارند، آورده شده است. بر طبق راهنمای ATEX، الکتروموتورهای سازگار با توانایی انفجار (دارای فضایی پر شده با مخلوطی از هوا و گاز و یا غبار) به ترتیب با علامت G و یا D نشان داده می‌شوند. اگر غبارها رسانای جریان برق باشند، هیچگونه الکتروموتوری از گروه 3D نباید در آن فضا استفاده شود. در این شرایط الکتروموتورهای 2D هم قابلیت نصب در Zone22 دارند. الزامات حفاظتی برای Zone0 و یا Zone20 با موتورهای سه فاز آسنكرون همساز نیستند.

0	1	2	SAFE	G D
–	2G 2GD 2GD	3G 3GD 2GD	صنایع استاندارد 3D 2D	SAFE 22 21 20

موتورهای مختلف در انواع Zone

نام‌گذاری

جدول اطلاعات الكتریكی نیز مطابق با جدول زیر است. طبقه 2G همان الکتروموتورهای طبقه مربوط به اختلاط 2G/2D هستند.

سری	گروه	طبقه	نوع حفاظت	گروه	کلاس حاررت حداکثر دمای سطوح
D5C	II	2G	EExd	II B	T4
D5X	II	2G	EExde	II B	T4
D5A	II	2D	IP 65	–	T135
D5T	I	M2	EExd, EExde	I	–

سری‌های موتور ضد انفجار

محدودیت شرایط قابل استفاده

با توجه به مقادیر نشان داده شده، دستگاه‌ها قابلیت نصب در محدوده دمایی400C و ارتفاع 1000A.S.L (از سطح دریا) دارند.

بلبرینگ‌ها

در جدول زیر انواع بلبرینگ‌های دستگاه گفته شده است. برای نیروهای بزرگتر مطابق درخواست بلبرینگ تنظیم و ساخته می‌شود.

سایز فریم	D-end	N-end
71	6202-2z	6202-2z
80	6204-2z	6204-2z
90	6205-2z	6205-2z
100	6206-2z	6206-2z
112	6206-2z	6206-2z
132	6308-2z	6308-2z
M 160-180	6310-Z-C3	6209-Z-C3
L 180	6310-Z-C3	6210-Z-C3
200	6312-Z-C3	6210-Z-C3
225	6313-Z-C3	6213-Z-C3
250	6314-Z-C3	6213-Z-C3
280 دو پل	6314-Z-C3	6214-Z-C3
280 < چهار پل	UN2217-EC-C3	6214-Z-C3
315 دو پل	6316-Z-C3	6316-C3
315 < چهار پل	NU2219-EC-C3	6316-C3

جعبه ترمینال و ورودی کابل‌ها

سایز 71 تا 132 الکتروموتورها، یك جعبه ترمینال پایه در قسمت راست خود دارند. 6 ترمینال در این محدوده سایز الکتروموتور وجود دارد. جعبه ترمینال قابلیت گردش 90 درجه‌ای نیز دارد.

مشخصات جعبه ترمینال و ورودی كابل‌ها

 

سایز فریم	نوع ترمینال	رشته های ترمینال	سوراخ ورودی کابل
71-90	ترمینال‌های رشته‌ای	M6	M25*1.5
100-132	ترمینال‌های رشته‌ای	M6	M32*1.5

 

حفاظت سطحی

سطوح بیرونی: رنگ آمیزی استاندارد دستگاه شامل اپوكسی وینیل/رنگ پلی آمیدیك می‌شود. ضخامت این نوع رنگ‌آمیزی بیشتر از 50 میكرومتر است. رنگ آمیزی مخصوص با رنگ اضافه پلی اكریلیك نیز به صورت سفارشی و با درخواست قبلی انجام می‌پذیرد و مجموعه ضخامت آن بیشتر از 200 میكرومتر است. رنگ‌ها شامل RAL5010 است و RAL های دیگر یا MUNSEL نیز قابل سفارش هستند.

سطوح داخلی: موتورها به صورت ضدگرما طراحی شده و داخل سیستم قرار می‌گیرند.

سوراخ‌های رطوبت‌گیر: سفارش سوراخ‌های رطوبت‌گیر از سایز 160 شروع می‌شود.

حفاظت ترمینال

موتورها معمولاً از سایز 160 به بالا با PTC تولید می‌شوند. ابزار بی متال، PTC و PT100 مطابق با جدول زیر قابلیت سفارش‌دهی دارند.

سایز فریم	نوع حفاظت	PTC	PT 100	هیترهای ضد میعان	هیتر +PTC
71-90	De/d	X
100-132	De/d	X/X		X/X	X
160-250	De/d	X/X	X/X	X/X	X/X
280-315	De/d	X/X	X/X	X/X	X/X
355-400	De/d	X/X	X/X	X/X	X/X