معرفی و مقایسه انواع پمپ

به طور کلی پمپ وسیله­ای است که به روش مکانیکی مایعات را جابه­جا می­کند، که امروزه کاربرد فراوانی در صنایع ، ساختمان­های مسکونی و حتی وسایل نقلیه دارند که از کوچیک ترین آن ها در صنایع خودرو سازی ( پمپ بنزین ، آب و…) تا استفاده های بزرگ تر در صنایع کشتی سازی برای پر کرد حوضچه های تعمیر کشتی می­شود اشاره کرد .

معرفی انواع پمپ

به طور کلی انواع پمپ بر پایه انتقال انرژی به دو دسته تقسیم می­شوند (دینامیکی و جابجایی مثبت).

انواع پمپ دینامیکی

در این نوع انتقال انرژی به سیال به صورت دایمی می­باشد که این نوع به دو دسته تقسیم می­شود .

1- گریز از مرکز (Centrifugal) : بر اساس تبدیل انرژی جنبشی به فشار ایستا کار می­کند ، این عملکرد بر اساس قانون برنولی ثابت شده و توصیف شده است .  

مزایا انواع پمپ دینامیکی :

ساختار و روش تولید ساده

• قیمت ارزان
• هزینه تعمیر و نگهداری کمی دارند.
• تولید فشار یکنواخت .
• تنوع زیادی دارند .

 

معایب انواع پمپ دینامیکی :

• در دبی‌های بالا راندمان آن‌ها سریعاً افت می‌کند.
• نیاز به آب‌بندی دارند.
• بازده بالا امکان‌پذیر است.
• هد پایینی دارند.
• از لحاظ جنس پروانه و محفظه با تراشیدن پروانه می‌توان عملکرد آن‌ها را تغییر داد .

2-  نوع خاص (Axial) : انواع پمپ هایی که با پروانه باز کار می­کنند.

جابجایی مثبت

در این نوع انتقال انرژی به سیال به صورت متناوب یا پریودیک انجام می­شود ، به طور کلی پمپ های جابجایی مثبت به دو دسته تقسیم می­شوند .

1- رفت و برگشتی (Reciprocating): در انواع پمپ رفت و برگشتی انتقال انرژی به سیال به صورت دوره­ای می­باشد ، نیروی مورد نیاز این نوع از موتور های الکتریکی گرفته می­شود ، در این نوع حرکت چرخشی میل لنگ تبدیل به حرکت رفت و آمدی همچون پیستونی در یک سیلندر انجام می­گردد با به عقب برگشتن پیستون در سیلندر مکش به وجود می­آید ، نوع رفت و برگشتی به سه دسته پیستونی ، شناوری و پرده ای تقسیم می­شوند .

2- دوار یا گردشی(Rotary)  : به طور کلی به دو دسته چند روتور و یک روتور تقسیم می­شوند ، چند روتور به چهار شکل ( دنده ای ، گوشواره­ای ، مارپیچی ، پیستون محیطی ) و یک روتور در شیش شکل ( حلقوی ، مارپیچی ، تیغه­ای ، پیستونی­، روتور انعطافی ، پیشکاو ) وجود دارند .

 

مزایا نوع جابجایی مثبت :

• بدون نیاز به آب بندی
• فشار ثابت در تمام مسیر
• تاثیر پذیر نبودن در مقابل ارتفاع
• کاربرد بسیار در صنایع مختلف

معایب نوع جابجایی مثبت:

• جریان مقطعی
• حساسیت بالا به انسداد ( بسته شدن خروجی )

 

درباره انواع پمپ در کاربردهای مختلف میتوان به گذینه های زیر اشاره کرد :

1-  بهداشتی (Sanitary Pumps)

2-  فاضلاب (Wastewater Pumps)

3-  شناور (Immersible Pumps)

4-  نصب در سوراخ عمیق (Borehole Pumps)

5-  دوزینگ (Dosing Pumps)

6- موتور پمپ (Water Pumps)

مقایسه دو نوع دینامیک و جابجایی مثبت

مقایسه مکانیسم: در نوع دینامیک نیروی گرفته شده توسط پروانه از موتور به سیال منتقل می­شود و باعث انتقال به نقطه تخلیه می­شود ولی در نوع جابجایی مثبت میزان مشخصی از نیروی سیال را محبوس می­کند و از نقطه مکش به نقطه تخلیه هل می­دهد .

مقایسه  عملکرد : در نوع دینامیک میزان آبدهی وابسته به میزان فشار ( ارتفاع ) است اما در نوع جابجایی مثبت نرخ جریان در تمامی مسیر ثابت است.

مقایسه ویسکوزیته: در نوع دینامیک قادر به انتقال مایعات با ویسکوزیته بالا نمی­باشد و نرخ جریان با افزایش مقدار ویسکوزیته کاهش می­یابد اما در نوع پمپ های جابجایی مثبت انتقال با ویسکوزیته بالا به راحتی انجام می­شود و با افزایش ویسکوزیته نرخ جریان هم افزایش می­یاید.

مقایسه ایجاد مکش:  در نوع دینامیک باید گفت که مدل های معمولی قادر به ایجاد مکش نیستند اما در نوع جابجایی مثبت در بخش ورودی با گردش هر سیکل نیروی مکش ایجاد می­شود .

مقایسه نرخ بازدهی : در نوع دینامیک در شرایط خاص حداکثر بازدهی را دارد اما باید این را هم در نظر گرفت که در قبل و بعد آن بازدهی افت بسیار قابل توجهی دارد اما در نوع جابجایی مثبت بازدهی وابستگی به فشار ندارد و اما با افزایش فشار بازدهی هم متقابلا افزایش خواهد داشت .

مقایسه خرابی :  در نوع دینامیک در موتور های پر سرعت میتواند باعث خوردگی سیال شود که این عمر برای مایعات حساس مناسب نیست اما در نوع جابجایی مثبت به دلیل داشتن سرعت پایین کارکرد موتور پمپ احتمال برش خوردگی کم است و برای مایعات حساس مناسب است.

تفاوت استفاده از ست کنترل ، منبع و تابلو برق

زمانی که از انواع پمپ ها­یی با ست کنترل اتوماتیک شده استفاده می­کنیم در واقع در میزان هزینه صرفه جویی کردیم و بسیار مقرون به صرفه خواهد بود اما لاذم به ذکر است که در این مدل به دلیل داشتن کلید استارت اتوماتیک با هر دفعه باز و بسته کردن شیر آب کلید استارت اتوماتیک پمپ را روشن و خاموش می­کند و باعث کاهش عمر و افزایش استهلاک می­شود توصیه میشود در مصارفی که مصرف آب زیاد است از این سیستم  استفاده نشود . برای مصارف پیش از حد معمول پیشنهاد میشود از انواع پمپ با منبع انبساط استفاده شود که در این نوع اندازه منبع رابطه مستقیم با تعداد واحد ها و آب مصرفی دارد .

این سیستم با وجود به صرفه بودن در اوایل مصرف ، بیشتر از سایر روش ها نیاز به نگهداری مناسب و سرویس دارد و در بلند مدت مصرف کننده را با هزینه های بیشتر روبه­رو می­کند .

تابلو برق با پمپ یکی از بهترین و پیشرفته‌ترین سیستم های اتوماتیک کردن است، که در این روش دیگر با هربار باز کردن شیر آب پمپها با تمام توان خود شروع به کار نمی­کند و با تنظیم تابلوبرق و تعریف درجات میزان مصرف، تنها برای جبران افت فشار آب به همان میزان تعریف شده موتور را به گردش در می‌آورد و باعث میشود عمر موتور و سیستم آبرسانی بسیار بالا رود. با این حال سیستم تابلو فرمان از همه مدلهای دیگر پر هزینه تر است ولی دیگر نیازی به هزینه‌های نگهداری و سرویس کردن ندارد.

محصولات مرتبط :

• پمپ آب
• پمپ آب پنتاکس

مقالات مرتبط :

• پمپ کارواش به همراه معرفی انواع آن
• اطلاعاتی در زمینه عملکرد­های پمپ وکیوم 

ما را در اینستاگرام دنبال کنید